دستورالعمل اجرایی غذاهای فراسودمندوغني سازي اختیاری مواد خوراکي و آشاميدني

فرمت فایل:ورد{فایل ویرایشی} تعدادصفحات:27 صفحه
چکیده ای ازمتن:
1. هدف
هدف از تدوين اين دستورالعمل اجرایی اعلام الزامات فنی و بهداشتی مورد نیاز در توليد و واردات فراورده های غذايي است که به طور اختياري با مواد موثر و مغذی غني مي شوند.

2. دامنه كاربرد
اين ضابطه در خصوص تمامی فراورده های وارداتی و تولیدی به غیر از غذاهای فرمول بندی شده کودکان كاربرد دارد.

3. تعاريف و اصطلاحات

- غذاهای فرا سودمند(Functional Foods )
غذاهایی دارای ظاهری مشابه با غذاهای متداول هستند و در برنامه غذایی روزانه مصرف می شوند. شواهد علمی معتبرموجود موید این است که این غذاها افزون بر ارزش تغذيه اي پايه، دست کم داراي يک خاصيت مشخص و به اثبات رسيده ارتقا سلامت و پيشگيري کننده /کاهش دهنده بيماري هستند
- غني سازي(Fortification)
افزودن يک يا چند ماده مغذی به مواد غذايی در شرایطی که آن مواد در غذا به طور طبیعی وجود نداشته باشد یا مقدار آن ها کمتر از میزان طبیعی اولیه باشد، به منظور پيشگيری و/ یا اصلاح کمبود ناشی از يک يا چند ماده مغذی که در کل جامعه و يا گروه های خاصی از جمعيت وجود دارد .
- حامل غذايي(Food Vehicle)
ماده غذايي که ماده موثر و یا مغذي به آن افزوده مي شود.
- غني کننده (Fortificant)
ماده موثر یا مغذي که با هدف غني سازي به حامل غذايي افزوده مي شود.
- غني سازي اختياری (Voluntary/Discretionary Fortification)
غني سازي يک ماده غذايي با مواد مغذي بر اساس درخواست های موردی کارخانه های توليد کننده که بر اساس ضوابط و دستورالعمل هاي جاري انجام مي پذيرد.
- غني سازي اجباري(Mandatory Fortification)


غني سازي يک ماده غذايي با مواد مغذي در سطح ملي بر اساس سياست هاي جاري کشوري که به منظور حذف و يا بهبود وضعيت کمبود يک يا چندماده مغذي معين انجام مي شود، مانند غني سازي نمک با يد يا آرد با آهن و اسيد فوليک.
- اندازه سهم(Serving Size)
- مقدار مصرف فرآورده غذایی که بر اساس مقادیر متداول مصرف جامعه تعیین می شود.


4. مسئوليت اجرايي
اجراي اين دستورالعمل به عهده سازمان غذا و دارو و ادارات تابعه در دانشگاه های سراسر کشور می باشد.

5. اصول پايه برای غنی سازی اجباري در قالب برنامه هاي ملي

• غنی سازی بايد منطبق با سیاست های سازمان غذا و دارو در مورد نوع و مقدار مواد مغذی ، نوع غذای انتخاب شده برای غنی سازی و بر اساس تصحيح مشکلات تغذيه ای خاص جامعه هدف و الگوی مصرف غذايی هر منطقه صورت گيرد.
• بايد شواهدی مبنی بردريافت کم ماده مغذي خاص در يک يا چند گروه از جامعه موجود باشد يا شواهد بالينی يا زیر بالينی کمبود و يا احتمال بروز بيماری ناشی از کمبود آن ماده مغذي خاص را در سطح جامعه اثبات نمايند .
• ماده غذايی که به عنوان حامل ماده مغذی انتخاب می شود بايد غذاي اصلي جامعه باشد تا توسط گروه های در خطر کمبود نيز مصرف شود.
• مقدار ماده مغذی افزوده شده به غذا بايد برای بهبود يا پيشگيری از کمبود آن، زمانی که توسط گروه های در خطر کمبود مصرف می شود، کافی باشد.

6. شرايط انجام هر نوع غنی سازی( اجباري يا اختياری )

• مواد مغذی بايد با توجه به امکان وجود طبیعی آنها در منابع غذايی ديگر در مقاديری به غذاهای حامل اضافه شوند که منجر به بيش- دریافت يا دریافت نامعلوم در افراد مصرف کننده نشوند.
• انتخاب غذای حامل بايد بر اساس ميزان مصرف آن در جامعه و در نظر گرفتن محدوديت های فنی باشد.